O nas

Biennale Warszawa to nazwa interdyscyplinarnej instytucji publicznej, która istniała w latach 2017-2022.  W styczniu 2023 roku powstała Fundacja Biennale Warszawa (_BW) – organizacja pozarządowa, której celem jest zarówno zabezpieczenie, uporządkowanie i udostępnienie archiwum Biennale Warszawa, jak i kontynuacja oraz rozwój wybranych wątków programowych realizowanych wcześniej w ramach instytucji. Program _BW jest skoncentrowany wokół dwóch formatów: internetowego magazynu (_BW_Mag) publikującego teksty i materiały dotyczące relacji sztuki, technologii, społeczeństwa i polityki oraz laboratorium (_BW_Lab) zajmującego się interdyscyplinarnymi działaniami na styku sztuki, teorii, działalności badawczej, społecznej i aktywizmu politycznego wokół kwestii związanych z wpływem technologii na różne obszary życia. 

W ramach realizowanych w _BW_Lab programów analizujemy i pokazujemy, jaki wpływ na procesy polityczne, społeczne, ekonomiczne, ekologiczne, kulturowe wywierają nowe technologie, a także stwarzamy warunki do projektowania i eksplorowania alternatyw na styku sztuki, technologii, infrastruktury, natury, nauki i społeczeństwa. Naszym zdaniem potrzebujemy takiej organizacji, by oswajać lęk przed przyszłością – zdominowaną przez ponure wizje, dystopijne narracje i katastroficzne przeczucia – oraz by odzyskać sprawczość, uczyć się mądrego i świadomego korzystania z technologii cyfrowych, by służyły nam jako ludziom i planetarnym ekosystemom, a nie zabijały naszą kreatywność i inicjatywę, wpędzały nas w uzależnienia, kradły naszą uwagę i przyczyniały się do degradacji środowiskowej.

Łączymy sztukę, działalność badawczą, teoretyczną, społeczną z aktywizmem politycznym. W polu naszego zainteresowania znajdą się metodologie wypracowane przez geografię polityczną, foresight strategiczny, futures studies, ocenę technologii, design spekulatywny i systemowy, investigative art, OSINT, data science, antropologię i socjologię technologii, forensykę, sztukę i technologię, cyfrową ekologię. Szczególnie istotną rolę przypisujemy działaniom postforensycznym, które – porzucając zobiektywizowaną estetykę, stosowaną choćby przez grupę Forensic Architecture – korzystają z wideo, animacji cyfrowej, deep fake, sztucznej inteligencji, podkreślając własny, autorski charakter prac i osobisty stosunek do wydarzeń, które stają się przedmiotem badania.

_BW_Lab inicjuje eksperymenty artystyczne, przedsięwzięcia badawcze i działania aktywistyczne, w których nowe technologie stanowią zarówno (1) medium twórcze, (2) soczewkę, która pozwala wyraźnie dostrzec najważniejsze (niekoniecznie technologiczne) wyzwania i zjawiska współczesności, jak i (3) przedmiot krytycznej refleksji; od metodycznej, systematycznej analizy szans i zagrożeń związanych z nowymi technologiami w kontekście przeciwdziałania zmianom klimatycznym i adaptowania się do nich, poetykę i politykę nowych infrastruktur sieci i sztucznej inteligencji pozostających w ścisłym związku z nowymi infrastrukturami planetarnej logistyki, energetyki, wojska czy granic, odsłanianie algorytmicznych czarnych skrzynek, poddawanie analizie i krytyce nowe systemy broni autonomicznej, aż po eksperymentowanie z modelami sztucznej inteligencji i poprzez sztukę, teorię, badanie i aktywizm rozpoznawanie jej konsekwencji społecznych, kulturowych, politycznych i ekologicznych.

Wyzwania takie, jak pandemie, zmiany klimatyczne, podnoszący się poziom mórz i oceanów, zerwane łańcuchy dostaw, kapitalizm inwigilacji (Shoshana Zuboff), kolonializm danych (Ulises Ali Mejias), migracje (w tym migracje klimatyczne), wojna w Ukrainie, Gazie, Libanie, w tym cyberwojna (Svitlana Matviyenko), nie respektują granic dzielnic, państw, regionów, kontynentów czy tych wynikających z umów międzynarodowych. Dlatego w _BW_Lab przyjmujemy perspektywę planetarną. Zarazem jednak prowokujemy refleksję na temat tego, w jaki sposób to, co najbliższe, może wejść w rezonans z tym, co pochodzi z miejsc pozornie odległych geograficznie, kulturowo czy społecznie. W czasach narastających konfliktów i napięć geopolitycznych, w których technologia odgrywa pierwszoplanową rolę rodząc nowe formy planetarnej przemocy, migracji klimatycznych i ekonomicznych, metamorfozy liberalnego serca Europy w serce brunatne (której jedną z przyczyn stanowi algorytmiczna polaryzacja), wyłaniania się nowych form autorytaryzmu (również tego cyfrowego), potrzebujemy refleksji planetarnej i translokalnej, a zatem zainteresowanej tym, co nieco dalej, co mogłoby stanowić pomost łączący lokalności Warszawy z lokalnościami Bejrutu, Lagos, Gazy, Delhi, Hanoi, Lublany, Kijowa czy Kampali.