Czas czytania: 3 min.

Svitlana Matviyenko — Nuklearny szantaż i cyberterror

Zajęcie zarówno czarnobylskiej, jak i zaporoskiej elektrowni jądrowej na przełomie lutego i marca 2022 roku wytworzyło poczucie bliskości katastrofy i w pewnym sensie stanowiło echo groźby jądrowej Władimira Putina, który 27 lutego rozkazał rosyjskiemu ministrowi obrony i szefowi sztabu postawić rosyjskie siły odstraszania nuklearnego w stan „specjalnej podwyższonej gotowości”, jako że zajęcie elektrowni umożliwiło włączenie ich do rosyjskiej infrastruktury jako broni jądrowej. Te przypadki „terroryzmu jądrowego” leżą w samym sercu działań wojennych, gdzie dwie główne siły cyberwojny zbiegają się, dążąc do realizacji najczarniejszego scenariusza.

Oleksiy Radynski — Rosyjski faszyzm surowcowy to wina Europy

W swoim wykładzie autor przedstawił studium przypadku niesławnego gazociągu Nord Stream i jego związków z wojną prowadzoną przez Władimira Putina w Ukrainie. Projekt zapoczątkowany w 2011 roku uczynił Niemcy de facto współwinnymi powstania rosyjskiego reżimu „faszyzmu paliwowego”. Zyski z europejskiej konsumpcji gazu finansowały rosyjską machinę militarną, podczas gdy zależność od taniego rosyjskiego surowca opóźniała transformację energetyczną z paliw kopalnych na odnawialne źródła energii i pogarszała kryzys klimatyczny. Dołączając do projektu Nord Stream, Niemcy zasygnalizowały – być może mimowolnie – że wszelkie dyskusje o roli Ukrainy w projekcie europejskim to wyłącznie pusta retoryka. W europejskich realiach, jakie nastały po upadku Związku Radzieckiego, od niedawna niepodległej Ukrainie przypisano tylko jedną rolę geopolityczną: strefy przejściowej umożliwiającej dostawy rosyjskich paliw kopalnych do europejskich konsumentów za pośrednictwem pozostałych z czasów ZSRR gazociągów zakopanych w ukraińskiej ziemi. Projekt Nord Stream powstał, by ta strefa przejściowa przestała być potrzebna. W chwili, gdy Niemcy zgodziły się odebrać Ukrainie jej siłę tranzytową, scena dla rosyjskiej inwazji w 2022 roku była gotowa.

 


 

Svitlana Matviyenko jest adiunktką Krytycznej Analizy Mediów w School of Communication Simon Fraser University oraz wicedyrektorką Digital Democracies Institute. Jej badania skupiają się wokół informacji i cyberwojny, ekonomii politycznej informacji, mediów i środowiska, studiów nad infrastrukturą oraz STS. Jest współautorką książki Cyberwar and Revolution: Digital Subterfuge in Global Capitalism (2019), w 2019 roku zdobyła nagrodę przyznawaną przez sekcję International Studies Association przy Science Technology and Art in International Relations (STAIR), a w 2020 roku Nagrodę im. Gertrude J. Robinson przyznawaną przez Canadian Communication Association.

Oleksiy Radynski jest filmowcem i pisarzem mieszkającym w Kijowie. Jego prace pokazywano m.in. na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie, podczas DOK Leipzig (Lipsk), w ramach Międzynarodowego Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Oberhausen, Internationale Kurzfilmtage Winterthur, Docudays UA (Kijów) i Międzynarodowego Festiwalu Filmowego WATCH DOCS (Polska), a także w Institute of Contemporary Arts (Londyn), e-flux (Nowy Jork), S A V V Y Contemporary (Berlin), International Studio & Curatorial Program (Nowy Jork) oraz w wielu innych miejscach. Po ukończeniu Akademii Kijowsko-Mohylańskiej studiował w ramach Home Workspace Program przy Ashkal Alwan w Bejrucie. Jego teksty trafiły do Proxy Politics. Power and Subversion in a Networked Age (Archive Books, Berlin 2017), Art and Theory of Post-1989 Central and East Europe. A Critical Anthology (Duke University Press, Durham 2018), Being Together Precedes Being (Archive Books, Berlin 2019) oraz były publikowane w czasopiśmie „e-flux”. Był współzałożycielem ukraińskiej edycji czasopisma „Krytyka Polityczna” oraz felietonistą portalu internetowego: krytykapolityczna.pl.

Vasyl Cherepanyn  jest szefem Centrum Badań nad Kulturą Wizualną (VCRC), instytucji założonej w Kijowie w 2008 roku jako platforma współpracy środowisk akademickich, artystycznych i aktywistów. Jest doktorem filozofii (estetyka), wykładał na Narodowym Uniwersytecie Kijowsko-Mohylańskim, Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, Uniwersytecie w Helsinkach, Wolnym Uniwersytecie w Berlinie, Merz Akademie w Stuttgarcie, Uniwersytecie w Wiedniu, Instytucie Studiów Zaawansowanych „Krytyki Politycznej” w Warszawie oraz na Uniwersytecie w Greifswaldzie. W 2016 r. był stypendystą w Instytucie Nauk o Człowieku w Wiedniu. Współredagował Guidebook of The Kyiv International (Medusa Books, 2018) i ’68 NOW (Archive Books, 2019), a także był kuratorem projektów The European International (Rijksakademie van beeldende kunsten, Amsterdam, 2018) i Hybrid Peace (Stroom, The Hague, 2019). VCRC jest organizatorem Biennale w Kijowie (The School of Kyiv, 2015; The Kyiv International, 2017; The Kyiv International-’68 NOW, 2018; Black Cloud, 2019; Allied, 2021) oraz organizatorem i członkiem-założycielem East Europe Biennial Alliance. VCRC otrzymało Nagrodę Europejskiej Fundacji Kultury Księżniczki Margriet za kulturę w 2015 roku oraz Nagrodę Igora Zabela za kulturę i teorię w 2018 roku.

 

Powiązane treści